Samen met Flowerdales Agency organiseert Ook van jou! fotoproject Stadscollectie x Fotograaf. Bij dit project gaan elf Rotterdamse fotografen aan de slag met objecten in de stadscollectie, waar ze met een eigen beeld op reageren. Anne Bloemendaal is de drijvende kracht hierachter, ze was tussen 2012 en 2019 initiator en organisator van fotowedstrijd De Kracht van Rotterdam. We zijn benieuwd naar haar drijfveren in het algemeen en de motivatie om dit project op te tuigen.
Anne Bloemendaal, gefotografeerd door Khalid Amakran
Anne, wie ben je? Kan je jezelf kort introduceren?
“Met een achtergrond in de communicatie heb ik veel voor reclame- en communicatiebureaus gewerkt. Daarin bewoog ik steeds meer richting design en corporate identity. (lachend) Zelf kan ik helemaal niets maken, maar ik heb wél overal een uitgesproken mening over.”
Hoe kwam je op het idee voor De Kracht van Rotterdam?
“Het project is eigenlijk een uit de hand gelopen beeldconcept. Voor een opdrachtgever schreef ik een voorstel waarbij de boodschap was dat de kracht van Rotterdam niet in de gebouwen en bruggen schuilt, maar in de mensen. Dát moet je laten zien, en dat deden we dus met dit project. Van 2012 tot 2019 waren er steeds 12 fotografen die 12 delen van de stad fotografeerden. Al met al deden daar 80 fotografen aan mee in de leeftijd van 25 tot en met 35 jaar oud. In die leeftijd hebben fotografen al een handschrift ontwikkeld, maar ze kunnen nog een duwtje gebruiken. Ik vind het leuk om mensen op het podium te zetten.”
Fotografeer je zelf?
“Tijdens Covid dacht ik dat dat misschien wel was wat ik moest gaan doen. Ik kocht een camera, maar heb ‘m uiteindelijk aan een jong talent weggegeven. Tijdens de middelbare school heb ik wel over de Kunstacademie nagedacht, maar nu zie ik mezelf meer als maker van creatieve concepten.”
De tweeluiken zijn straks onlosmakelijk met elkaar verbonden: je kunt ze niet los van elkaar zien
“Het was een fotograaf die me uiteindelijk zei dat ik agent moest worden. Niet om werken te verkopen, maar om te zorgen dat fotografen goed en passend werk maken, dat vervolgens ergens terechtkomt. Fotografen begeleiden, dat is wat ik nu doe. Ik kijk constant naar andere mogelijkheden van beeld, zie veel en spreek veel fotografen. Zo kwam dit project (Stadscollectie X Fotograaf) ook op mijn pad, na een gesprek met Anouk de Haas van Stadsarchief Rotterdam.”
Vertel.
“We spraken erover dat zoveel fantastische collectiestukken nu ongezien blijven. Ik vind het een schandaal dat we op dit moment geen stadsmuseum hebben! Hardop vroeg ik me af of we niet iets leuks konden doen met die collectie. Fotografen vragen om te reageren op een aantal belangrijke objecten, bijvoorbeeld. Toen werd ik doorverwezen naar Anouk Estourgie van Ook van jou! Zo kwamen we tot dit project, waarbij we 11 Rotterdamse fotografen vragen om op 11 objecten uit de stadscollectie te reageren met eigen beeld.”
Wat maakt Stadscollectie X Fotograaf een bijzonder project?
“We kunnen hiermee de kracht van het verleden naar het heden en de toekomst brengen. Door hedendaagse fotografen te laten associëren en te inspireren tot ander werk. De tweeluiken zijn straks onlosmakelijk met elkaar verbonden: je kunt ze niet los van elkaar zien.”
Hoe kwam je tot deze selectie van fotografen?
“Op basis van de geselecteerde objecten, zocht ik – samen met Nicole Robbers – de fotografen erbij. De Coronakliko verbeeldt bijvoorbeeld boos protest dat ik erg bij Frank Hanswijk vind passen. Hij is een geboren en getogen Rotterdammer en heeft een activistisch randje dat je terugziet in zijn fotografie. Dat gevoel van power to the people vind ik leuk om op deze wijze aan elkaar te koppelen. Fotograaf Michèle Margot is gek op live muziek en fotografeert veel bands. Zij ‘kreeg’ daarom de poster van de enige keer dat Jimi Hendrix in Nederland was. Ze gaat een fantastisch beeld maken waarin ze het rijke muziekverleden van Rotterdam naar het nu transporteert. Tarona verdiepte zich in het slavernijverleden van de stad. In haar werk viert ze haar eigen roots en haar community. Ik vond het dus passend om haar te koppelen aan een glas dat het slavernijverleden van de stad weerspiegelt.”
De 11 fotografen voegen waarde toe aan de grote stadscollectie die we hebben, maar die nu helaas niet te zien is
Er ontstaat dus persoonlijk, hedendaags werk, direct gekoppeld aan objecten uit de Stadscollectie. Begrijp ik dat goed?
“Ja, want zo laten we zien dat de Collectie Rotterdam ‘Ook van jou!’ is. Ik vind het daarom belangrijk dat er ruimte is voor tekst en toelichting vanuit de fotografen, om die betrokkenheid uit de doeken te doen. Zo voegen ze bovendien extra waarde toe aan de grote stadscollectie die we hebben, maar die nu helaas niet te zien is. Weet je dat we werken van kunstschilder Adriaen van der Werff in de collectie hebben? Hij was beroemd in zijn tijd en bevindt zich in de collectie van het Rijksmuseum, maar hier in Rotterdam – zijn thuisstad – ligt zijn werk in het depot! Hoe dan ook, zoals bij de Kracht van Rotterdam vind ik het leuk om iets de wereld in te gooien zodat mensen erop kunnen reageren. Ik hoop dat het lukt om met een kabouterbudget toch op veel plekken in de stad zichtbaar te zijn.”
Over die zichtbaarheid gesproken: waar zijn de tweeluiken straks te zien?
“Het is gelukt – met dank aan Team Verkiezingen 010 – om een aantal verkiezingsborden in de stad over te nemen. Die blijven staan, zodat we ze vervolgens voor deze pop-up stadsexpo kunnen gebruiken. Dat zal vanaf 1 december zijn. Online publiceren we de werken en de precieze locaties ervan in de stad.”
Wil je verder nog iets kwijt over het project?
“We hebben gezocht naar een mix van jonge en oudere fotografen. Carel van Hees maakte een prachtige aanklacht naar aanleiding van de capitulatievlag. Peter de Krom – die zijn camera eigenlijk aan de wilgen had gehangen – maakt voor dit project een uitzondering. Hij reageert op een oude blauw-witte tafereeltegel met een vis erop. Wist je dat Rotterdam rijk is geworden dankzij de ligging aan het water? Eerst met haringvangst, daarna met walvisvaart en weer later met de handel van koloniale goederen en tot slaaf gemaakten.”
“Ik denk dat het belangrijk is bij dit soort projecten dat je fotografen een opdracht geeft waarmee ze zelf echt verder kunnen. Iets waarin ze plezier hebben, dat hen interesseert en dat versterkend kan zijn voor hun portfolio. Iets waarmee ze zich kunnen profileren. Elke fotograaf kreeg bij dit project een kluifje om in te bijten. Ik kijk ernaar uit dat het straks allemaal in de stad te zien is.”
Dan is het Anne toch weer gelukt om iedereen op een goed podium te zetten, inclusief de stadscollectie.
